متانول:
مشخصا ت: ساده ترین نوع الکل ها با فرمول شیمیایی CH3OHشناخته می شود.و دارای دمای ذوب ودمای 98- درجه سانتی گراد ودمای جوش 65درجه سانتی گراد می باشد.
نحوه تهیه:متانول در طبیعت از فعالیت بیهوازی گونههای زیادی از باکتریها تولید میشود.اما اولین بار در سال ۱۹۲۳ شیمیدان آلمانی ، "ماتیاس" پیر، متانول را از گاز سنتز (مخلوطی از CO و 2H که از کک بدست میآید) تولید کرد. در این فرآیند، از کرومات روی به عنوان کاتالیزور استفاده میشد و واکنش در شرایط سختی مانند فشار ۱۰۰۰-۳۰۰ اتمسفر و دمای حدود ۴۰۰ درجه سانتیگراد انجام میگرفت. در شیوه مدرن تولید متانول، از کاتالیزورهایی استفاده میشود که در فشارهای پائین عمل میکنند و کارایی موثرتری دارند. امروزه گاز سنتز مورد نظر برای تولید متانول مانند گذشته از زغال بدست نمیآید، بلکه از واکنش متان موجود در گازهای طبیعی تحت فشار ملایم ۱۰-۲۰ اتمسفر و دمای ۸۵۰ درجه سانتیگراد با بخار آب و در مجاورت کاتالیزور نیکل تولید میشود. CO و 2Hتولید شده، تحت تاثیر کاتالیزوری که مخلوطی از مس و اکسید روی و آلومینیوم است، واکنش داده و متانول ایجاد میکنند.
کاربرد:بهعنوان ضدیخ، حلال و سوخت بکار برده میشود.از متانول برای تقلیب اتانول نیز استفاده میشود، این عمل به منظور غیر قابل شرب نمودن(در کشورهای اسلامی به جهت مسائل شرعی و در کشورهای دیگر به جهت معافیت از مالیات فروش مواد مستکننده) اتانولی که به منظور مصارف صنعتی تولید میشود انجام میپذیرد. بدین منظور از مواد دیگری چون پریدین و تربانتین نیز استفاده میشود. متانول به صورت محدود به عنوان سوخت در موتورهایی با سیستم احتراق داخلی استفاده میشود. متانول تولید شده از چوب و سایر ترکیبات آلی را متانول آلی یا بیو الکل مینامند که یک منبع تجدید شدنی برای سوخت است و میتواند جایگزین مشتقات نفت خام شود. با این همه، از بیو الکل ۱۰۰ درصد نمیتوان در ماشینهای دیزلی بدون ایجاد تغییر در موتور ماشین استفاده کرد. متانول به عنوان حلال، ضدیخ و در تهیه سایر ترکیبات شیمیایی استفاده میشود.40 درصد از متانول تولیدی برای تهیه فرمالدئید استفاده میشود که آن هم در تهیه پلاستیک، تخته سه لایی، رنگ و مواد منفجره استفاده میشود. برای تغییر ماهیت اتانول صنعتی و جلوگیری از کاربرد آن به عنوان نوشیدنی، مقداری متانول به آن اضافه میکنند. دی متیل اتر از مشتقات متانول است که به جای CFCها در افشانههای آتروسل به عنوان پیشرانه استفاده میشود.
اثرات محیط زیست:به دلیل استفاده متانول بجای سوخت های فسیلی سبب کاهش الودگی هوا شده است اما متانول خود از الاینده های محیط زیست به شمار می رود که به راحتی در اب وخاک حل می گردد
و سبب الودگی اب می گردد و این باعث به خطر افتادن زندگی ابزیان می گردد.متانول بسیاری از مواد شیمیایی موجود درهوا و اب را در خود حل میکند که این سبب به خطر افتادن زندگی موجودات زنده می شود.
اثرات
بر انسان:متانول
ترکیبی سمی است. محصول متابولیت آن ، اسید فرمیک و
فرمالدئید ، سبب نابینایی و مرگ میشود. متانول از طریق نوشیده شدن ، تنفس و جذب از راه پوست وارد
بدن میشود. بطور مداوم در معرض آن بودن و استفاده از آن بدون محافظ (ماسک و
دستکش) خطرناک است. در صورت نوشیدن آن بلافاصله باید با پزشک تماس گرفته شود.
اثرات سمی متانول چند ساعت بعد از مصرف شروع میشود.
بنابراین استفاده
سریع از پاد زهر مناسب میتواند از بروز آسیبهای دائمی جلوگیری کند. دوز کشنده
متانول ، 100-125 میلی لیتر است. یکی از پاد زهرهای متانول ، استفاده از تزریق
اتانول میباشد که به آهستگی آن را در کبد تجزیه میکند، بطوریکه این مواد
، متابولیزه شده نمیتوانند دوباره ترکیب شوند. نشانههای نوشیدن متانول شامل سردرد ، سرگیجه ، تهوع ، عدم تعادل ، پریشانی ، خواب آلودگی و
سرانجام بیهوشی و مرگ است.